Şanzıman, bir aracın motorundan gelen gücü tekerleklere ileten ve bu gücü farklı hız oranları ve torklarla optimize ederek aracın hızını ve yönünü kontrol etmeye yardımcı olan mekanik bir sistemdir. Şanzıman, genellikle aracın hareket etmesini sağlayan vites kutusu olarak da adlandırılır.

Şanzımanın temel işlevleri şunlardır:

Vites Değiştirme: Şanzıman, aracın hızını ve torkunu kontrol etmek için birden fazla vites sunar. Farklı vitesler, farklı hız oranları sağlar ve aracın motorunun dönme hızını tekerleklerin dönme hızına uygun hale getirir. Bu, aracın düşük hızlarda daha fazla tork üretebilmesini ve yüksek hızlarda daha verimli bir şekilde hareket edebilmesini sağlar.

Ters Hareket: Şanzıman, aracın geri hareket etmesini sağlayan bir geri vites de sunar. Bu, aracın park edilmesi, manevra yapılması veya geriye doğru gitmesi gereken durumlarda kullanılır.

Güç Aktarımı: Şanzıman, motorun gücünü tekerleklere aktarırken torku ve hızı uygun bir şekilde ayarlar. Bu, aracın hızlanması, yokuş yukarı çıkması veya yük çekmesi gibi durumlarda önemlidir.

Şanzımanlar genellikle manuel veya otomatik olarak sınıflandırılır. Manuel şanzımanlarda sürücü vites değişimini manuel olarak yapar, otomatik şanzımanlarda ise vites değişimi araç tarafından otomatik olarak yapılır.

Komatsu gibi ağır iş makinelerinde kullanılan şanzımanlar genellikle güçlü ve dayanıklı olmalıdır, çünkü bu makineler genellikle ağır iş yükleri altında çalışır ve zorlu koşullarda kullanılır. Bu tür makinelerde kullanılan şanzımanlar, ağır yükleri taşıyabilecek şekilde tasarlanır ve genellikle hidrolik veya mekanik sistemlerle entegre edilir.